Bảo tàng nhiếp ảnh Lai Xá
Bảo tàng Nhiếp ảnh Lai Xá nằm cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 15km về phía Tây thuộc thôn Lai Xá, xã Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. Đây là bảo tàng đầu tiên do cộng đồng đầu tư xây dựng thành lập vào dịp kỷ niệm 125 năm làng nghề nhiếp ảnh Lai Xá (1892-2017) để trưng bày, giới thiệu về truyền thống của một làng nghề nhiếp ảnh. Bảo tàng có diện tích 300m2, gồm 2 tầng. Hiện đang trưng bày 150 bức ảnh, 150 hiện vật và 25 pano bài viết.
Không gian tầng 1 của Bảo tàng
Tầng 1 của bảo tàng tái hiện lại không gian của một tiệm chụp ảnh xưa với cách bố trí một góc nội thất cùng phông vẽ phong cảnh để khách chụp ảnh. Suốt nửa đầu thế kỷ 20, những người thợ Lai Xá dùng máy hộp gỗ, 3 chân, chụp bằng phim kính, sau được thay bằng phim nhựa. Chiếc máy ảnh hiệu UNION (Pháp), dùng phim 13x18cm tại hợp tác xã nhiếp ảnh Nắng Xuân được trưng bày tại bảo tàng.
Tầng 2 là không gian trưng bày chính của bảo tàng với đa dạng các bộ sưu tập ảnh theo nhiều chủ đề khác nhau. Trong không gian này, du khách có thể tìm hiểu về nhiếp ảnh của người Lai Xá trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước như: Hợp tác xã Nắng Xuân, Central photo, Luminor photo, Minh Tân, Phúc Lai, Tân Lai...
Ảnh chân dung các ca sỹ, nghệ sỹ được chụp bởi những người thợ ảnh Lai Xá
Một góc căn phòng tái hiện lại không gian in phóng ảnh ngày xưa với những chai lọ hoá chất tráng film và chiếc máy rọi thời xưa, bên cạnh tấm chân dung khổ lớn của ông "vua buồng tối" - thợ ảnh lừng danh một thời Phạm Thành. Nhiều loại thuốc ảnh được trưng bày và những hiện vật do người dân Lai Xá thu thập được để xây dựng bảo tàng nhiếp ảnh đã phần nào thể hiện được quy trình làm ảnh thủ công tiêu biểu ở thế kỷ 19, 20. Ngoài ra, bảo tàng có một khu trưng bày với những phong cách ảnh đa dạng mang nét đặc trưng của người Lai Xá. Đây cũng là nơi đặt ảnh chân dung các ca sĩ, nhạc sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng thời bấy giờ được chụp bởi những người thợ ảnh tại làng Lai Xá.
Là một trong những người khởi xướng và nhiệt tình vận động mọi người trong làng chung tay xây dựng bảo tàng, ông Nguyễn Văn Thắng - Chủ nhiệm làng nghề nhiếp ảnh Lai Xá kiêm Chủ nhiệm Câu lạc bộ nhiếp ảnh mang tên tổ nghiệp Nguyễn Đình Khánh chia sẻ: "Bảo tàng góp phần vào giá trị văn hoá truyền thống ảnh của Hà Nội, cũng như cả nước. Cũng là điểm để mọi người, du khách, nhà nghiên cứu, người yêu thích nhiếp ảnh đến để tham quan, đặc biệt là những người làm ảnh truyền thống thực ra giờ cũng ít, để mọi người biết được quá trình phát triển như thế nào. Cũng là nơi lưu giữ để cho các học sinh, sinh viên ngành nhiếp ảnh đến để nghiên cứu".
Các hiện vật tại Bảo tàng
Người dân Lai Xá nói riêng và xã Hoài Đức nói chung đều mong muốn: Bảo tàng nhiếp ảnh Lai Xá cùng với Bảo tàng Nguyễn Văn Huyên và những thế mạnh về di sản văn hóa truyền thống của làng sẽ trở thành điểm du lịch làng nghề mới của Hà Nội trong thời gian tới./.